ျၿမန္မာအကၡရာမ်ားႏွင္႕ ဂဏန္းမ်ား

တီထြင္မႉ
ျၿမန္မာအကၡရာမ်ားႏွင္႕ ဂဏန္းမ်ားပါသည္႕ ျမန္မာ႕ပထမဆံုးနာရီမွာ ျမန္မာ႕ပထမဆံုးခရစ္ယာန္ ဂိုဏ္းခဳပ္ဆရာေတာ္ျဖစ္ ခဲ႕သူ ဆရာေတာ္ ပီယို-ဂါလီဇီယာမွ မြန္ဘုရင္သမိန္ေထာထံ (၁၇၄၃) ခုႏွစ္က ဆက္သခဲ႕ေသာ တိုင္ကပ္နာရီႀကီးျဖစ္ပါ တယ္။ယင္းနာရီႀကီးအား ေရာမျမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ႕ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရျမဳပ္ဗံုးကုိ ပထမဆံုးတီထြင္ခဲ႕သူမွာ ကေနာက္မင္းသားၾကီးျဖစ္ၿပီး ေအာင္ပင္လယ္ကန္တြင္ သကၠရာဇ္ (၁၂၄၀) ျပည္႕ႏွစ္က ေအာင္ျမင္စြာစမ္းသပ္ႏိုင္ခဲ႕ပါတယ္။
ျမန္မာအကၡရာျဖင္႕ ေၾကးနန္းရိုက္နည္းကုိ ေယာမင္းႀကီး ဦးဖိုးလႈိင္က တီထြင္ခဲ႕တာပါ။
ျမန္မာဘာသာျဖင္႕ပထမဆံုးပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ေသာစာအုပ္မွာ (Alphabetum Barmanum) ျမန္မာသင္ပုန္းႀကီး ျဖစ္ၿပီး၊ (၁၇၇၆) ခုွစ္တြင္ အီတလီႏိုင္ငံ၊ ေရာမၿမိဳ႕ရွိ ဘရင္ဂ်ီသာသနာျပဳ ပံုႏွိပ္တိုက္တြင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ပါတယ္။ ပုပ္ရဟန္းမင္း ႀကီး (Pole Pius 6) ကုိအမူးျပဳထုတ္ေ၀ခဲ႔ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ စာမ်က္ႏွာ(၁၁၅) မ်က္ႏွာ ပါ၀င္ပါတယ္။
ျမန္မာ႕ပထမဆံုးခဲစာလံုးမ်ားကုိ ဘိုးေတာ္ဘုရားမင္း လက္ထက္ (၁၇၄၀) ျပည္႕ႏွစ္တြင္ သံလ်င္ၿမိဳ႕သို႕ ေရာက္ရွိလာေသာ ဘုရင္ဂ်ီဘုန္းေတာ္ႀကီး မက္ေကာ-ကာပါးနီး က အီတလီႏိုင္ငံ၊ ေရာမၿမိဳ႕သို႕ ျပန္အေရာက္တြင္ တီထြင္ျပဳလုပ္ခဲ႕ျခင္းျဖစ္ပါတယ္
ျမန္မာ႕ပထမဆံုးဒဂၤါးျပားမ်ားကုိ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္၊ (၁၈၆၅) ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(၁၁) ရက္ေန႕တြင္ သြန္းလုပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ ပါတယ္။
ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ေလာ႕ဂရစ္သမ္ (Logarithm) ေခၚ ဂဏန္းတြက္ပံုကုိ ပထမဆံုးတက္ေျမာက္အသံုးျပဳခဲ႕သူမွာ ဘိုးေတာ္ဘုရား ၏ သားေတာ္ မကၡရာမင္းသားျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ႕ပထမဆံုးအဂၤလိပ္-ျမန္မာအဘိဓာန္ကုိ ဘိုးေတာ္ဘုရား(ဗဒံုမင္း) ၏သားေတာ္ မကၡရာမင္းသားက ျပဳစုၿပီး (၁၈၄၁) ခုႏွစ္တြင္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ ကာလကတၱား (Calcutta) ၿမိဳ႕၌ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ပါတယ္။
ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ အဂၤလိပ္စြယ္စံုက်မ္းကုိ ျမန္မာဘာသာသို႕ ပထမဆံုးဘာသာျန္ဆိုခဲ႕သူမွာ ဘိုးေတာ္ဘုရား၏သားေတာ္ မကၡရာမင္းသားျဖစ္ၿပီး (ရီးစ္-စြယ္စံုက်မ္း) (Ree's Encyclopedia) ကုိ ျမန္မာဘာသာသို႕ ျပန္ဆိုခဲ႕ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ံသို႕ ပထမဆံုးေရာက္ရွိလာေသာကင္မရာမွာ ဘိုးေတာ္ဘုရားလက္ထက္ (၁၇၉၇)ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၂၁) ရက္ေန႕က အေရွ႕အႏိၵယမွ (Captain Hiram Cox) ယူေဆာင္လာေသာ (Camear obscura) ေခၚ ေသတၱာကင္မရာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ႕ပထမဆံုး ျမန္မာ-အဂ္လိပ္အဘိဓာန္ကုိ (ေဒါက္တာအဒိုနီရမ္-ဂ်ပ္ဆင္) (Dr Adoniram Judson) ေခၚ ဆရာယုဒ သန္ (Saya Judson) က (၁၈၄၈) ခုႏွစ္တြင္ျပဳစုခဲ႕ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထမဆံုးမီးသတ္စက္မွာ အိႏိၵယႏိုင္ငံရွိ အဂၤလိပ္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အိမ္ေရွ႕မင္းသားတစ္ပါးအား လက္ေဆာင္ဆက္သခဲ႕ေသာ မီးသတ္စက္ျဖစ္ၿပီး (၁၈၁၀) ျပည္႕ႏွစ္တြင္စတင္အသံုးျပဳခဲ႕ပါတယ္။

ကားတာယာေတြမျဖစ္မေန ဂရုစိုက္ၾကဘို

မျဖစ္မေန ဂရုစိုက္ၾကဘို႔......
=================
ရန္ကုန္ မႏၱေလး အျမန္လမ္းမၾကီးမွာ ကားတာယာေတြ ခဏခဏပြင္ျ့ပီး ေသေၾက၊ ပ်က္စီး ဒါဏ္ရာရေနၾကတယ္။
လမ္းက ကြန္ကရစ္လမ္းျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္လို႔ဘဲ အလြယ္ထင္ေနၾကပါတယ္။
ဘယ္လိုလမ္းလဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ္အသံုးျပဳမဲ႔ ကားတာယာအေၾကာင္းကို ဂဃနဏ
သိၾကဘို႔အေရးၾကီးဆုံးျဖစ္တယ္။
အရင္ဆံုး တာယာေဘးက ေရးထားတဲ့ ဂဏန္းေတြကို ၾကည့္ရင္ဥပမာအားျဖင္႔
P215/65R15 95H ဆိုပါစို႔...
ေရွ႕က ဂဏန္းေတြကေတာ့ တာယာအရြယ္အစားကုိ ေဖာ္ျပထားတာပါ။တာယာရဲ႕ အက်ယ္က 215မီလီမီတာ ရွိၿပီး အျမင့္က 215မီလီမီတာရဲ႕ 65% ရွိတယ္လို႕ဆိုလိုပါတယ္။ 15 ကေတာ့ ေဂြဆိုဒ္ေပါ့။ ေရွ႕က P ကေတာ့ Passenger car အတြက္ေပါ့။ P ေနရာမွာ LT ဆိုရင္ေတာ့ Light Turck ေပါ့။ T ဆိုရင္ Temporary လို႕ဆိုလိုပါတယ္။ Spare Wheel ေတြမွာ ပါတတ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုး 95H ဆိုတာဟာ အႏၱရာယ္ကင္းေရး အတြက္ အေရးပါပါတယ္။ 95က Load Index ျဖစ္ၿပီး H ကေတာ့ Speed Index ပါ။
95 ဆိုတာကေတာ့ တာယာရဲ့ အေလးခ်ိန္ ခံႏိုင္ဝန္အားပါ။ ဒီဥပမာထဲက တာယာဆိုရင္ အနီးစပ္ဆံုး 1521 pound (690 kg) ထိခံႏိုင္ရည္ ရွိပါတယ္။ ဒီသတ္မွတ္ခ်က္ထက္ ပိုတင္ပါက တာယာပြင့္တဲ့ အႏၱရာယ္ကိုရင္ဆိုင္ရႏိုင္ပါတယ္။
ပံုမွန္လူစီးကားေတြ ထရပ္အငယ္စားေတြအတြက္ 70-110 ထိ ခံႏိုင္ရည္အားကို သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။
အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ေအာက္ပါ (Load Index) ဇယားမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Load.....lbs.........KGs...|.....Load......lbs..........KGs
71.......761........345...|.....91.........1356........615
72.......783........355...|.....92.........1389........630
73.......805........365...|.....93.........1433........650
74.......827........375...|.....94.........1477........670
75.......853........387...|.....95.........1521........690
76.......882........400...|.....96.........1565........710
77.......908........412...|.....97.........1609........730
78.......937........425...|.....98.........1653........750
79.......963........437...|.....99.........1709........775
80.......992........450...|.....100........1764........800
81.......1019.......462...|.....101........1819........825
82.......1047.......475...|.....102........1874........850
83.......1074.......487...|.....103........1929........875
84.......1102.......500...|.....104........1984........900
85.......1135.......515...|.....105........2039........925
86.......1168.......530...|.....106........2094........950
87.......1201.......545...|.....107........2149........975
88.......1235.......560...|.....108........2205........1000
89.......1279.......580...|.....109........2271........1030
90.......1323.......600...|.....110........2337........1060
ေနာက္ထပ္အေရးုၾကီးတာကေတာ့ ျမန္ႏႈန္း သတ္မွတ္ခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တာယာေတြမွာ အျမန္ဆံုး ျမန္ႏႈန္းခံႏိုင္ရည္အားကိုလဲ တာယာေဘးမွာေရးထားတတ္ပါတယ္။
1991 ခုႏွစ္ကစတင္ျပီး တာယာေတြမွာ ျမန္ႏႈန္းကန္႔သတ္ခ်က္ကို တသမတ္ထဲ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အပၚက ဥပမာအတိုင္း P195/60R15 87S ဆိုရင္ေတာ့.. ေနာက္ဆံုးစာလံုးျဖစ္တဲ့ S ကို ၾကည့္ျပီး ဒီတာယာအတြက္ အျမန္ဆံုး ျမန္ႏႈန္းခံႏိုင္အားဟာ 112 mph ( 180 km/h) ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
တာယာေတြရဲ့ အျမန္ဆံုး ျမန္ႏႈန္းခံႏိုင္အား ကို ေအာက္က (Speed Index) စာရင္းဇယား မွာၾကည့္ရွုႏိုင္ပါတယ္။
L 75 mph 120 km/h Off-Road & Light Truck Tires
M 81 mph 130 km/h Temporary Spare Tires
N 87 mph 140km/h
P 93 mph 150 km/h
Q 99 mph 160 km/h Studless & Studdable Winter Tires
R 106 mph 170 km/h H.D. Light Truck Tires
S 112 mph 180 km/h Family Sedans & Vans <<< from Example Above
T 118 mph 190 km/h Family Sedans & Vans
U 124 mph 200 km/h
H 130 mph 210 km/h Sport Sedans & Coupes
V 149 mph 240 km/h Sport Sedans, Coupes & Sports Cars
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ တာယာကို ထုတ္လုပ္တဲ့ခုႏွစ္ပါပဲ။ အဲဒါလဲအင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဆီမွာ ဒိတ္ေအာက္ ေနတဲ့ တာယာေတြကို တင္သြင္းေရာင္းခ်ေနတာေတြ ရွိေနပါေသးတယ္။တာယာမွာပါတဲ့ 0301 က ဘာကိုဆိုလိုတာတံုးဆိုေတာ့ 03 က ႏွစ္တစ္ ႏွစ္ ရဲ႕ အပတ္စဥ္ပါ။ ၀၁ ကေတာ့ ႏွစ္ေေပါ့ ဆိုလိုတာက အဲ့တာယာကို ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ရဲ႕ ၃ ပတ္ေျမာက္မွာ ထုတ္တာပါ။ 4012 ဆိုရင္ ၂၀၁၂ ခုမွစ္ ရဲ႕ အပတ္ ၄၀ (40th Week) ေျမာက္ေန႕မွာ ထုတ္တာပါ။
အရည္အေသြးေကာင္းတဲ့ တာယာေတြေတာင္ ထုတ္တဲ့ႏွစ္က ၅ ႏွစ္ ၆ ႏွစ္ေလာက္ၾကာသြားရင္ မသံုးသင့္ေတာ့ပါဘူး။
ဒီေတာ့ တာယာ ၀ယ္တတ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ထုတ္လုပ္တဲ့ ခုႏွစ္ကို စစ္သင့္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ္ကားက ဘယ္တာယာ ဆိုဒ္ ကို ေလေပါင္ ဘယ္ေလာက္ထိုးၿပီး စီးသင့္တယ္ဆိုတာကိုလည္း ေလ့လာသင့္ပါတယ္။